İçindekiler
Yök Denkliği Nedir?
YÖK denkliği, yurt dışındaki bir yükseköğretim kurumundan alınan önlisans, lisans veya yüksek lisans diplomalarının, Türkiye'deki yükseköğretim kurumları tarafından verilen aynı eğitim düzeyindeki diplomalarla eşdeğerliğinin tespit edilmesi sürecidir. Bu işlem, Yükseköğretim Kurulunca tanınan yurt dışı yükseköğretim kurumlarından alınan diplomalar için uygulanır.
Denklik işlemleri, YÖK tarafından belirlenen kriterlere göre yapılmakta olup, yurt dışındaki eğitim programının eğitim düzeyi, mezuniyet için gereken kredi ve/veya AKTS toplamı, kazanılması gereken bilgi, beceri ve yetkinliklerin Türk yükseköğretim programlarına eşdeğer olup olmadığını değerlendirir.
Yök Denklik Sınavı
Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından belirtilen tanıma ve denklik yönergeleri çerçevesinde, Tıp Doktorluğu dalında gerçekleştirilen Denklik Sınavı yıllık olarak iki kez, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) koordinasyonunda düzenlenmektedir. Aynı yönergeler doğrultusunda, Diş Hekimliği ve Öğretmenlik dalları için belirlenen denklik sınavı yılda bir kez ÖSYM vasıtasıyla organize edilmektedir. Mühendislik, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, Ergoterapi, Hukuk, Türkçe/Türk Dili ve Edebiyatı gibi dallar ile Tanıma ve Denklik Komisyonunun yoğun başvuru alındığını saptadığı ve denklik sınavı ihtiyacı doğuran diğer akademik disiplinlerdeki sınavlar, YÖK Kurulu tarafından yetkilendirilmiş üniversiteler eliyle yılda en az bir kez yazılı formatında gerçekleştirilmektedir.
Seviye Tespit Sınavı (STS), yurtdışı yükseköğretim diplomalarının Türk yükseköğretim sistemi içindeki eşdeğerliğinin belirlenmesi amacıyla yapılır. Sınavın detayları ve içeriği, YÖK'ün resmi internet sitesinde yayımlanan "Seviye Tespit Sınavı Kılavuzu"nda yer almaktadır. Bu kılavuz, sınavın formatı, içeriği ve diğer önemli bilgileri içerir.
YÖK Denklik Başvuru Ücreti
YÖK denklik başvurusu için 2023 yılı itibarıyla belirlenen ücret 150 Türk Lirasıdır. Bu ücret, hem YÖK denklik başvurusu hem de başvuruların yeniden incelenmesi talepleri için geçerlidir. Diğer bilgi ve belge talepleri için ise 2023 yılında alınan ücret 50 TL olarak belirlenmiştir. Ödenen bu ücret YÖK Denklik Banka Hesabına yatırılabilir.
YÖK Denklik Başvurusu
Gerekli Belgelerin Toplanması
Başvuru için öncelikle yurt dışında alınan diploma, transkript, ve varsa diploma eki gibi belgelerin aslı ve Türkçe tercümelerinin hazırlanması gerekmektedir. Tercümelerin noter tarafından onaylanmış olması gerekebilir.
Online Başvuru
YÖK denklik başvuruları genellikle YÖK'ün resmi web sitesi üzerinden yapılmaktadır. Başvuru formunu doldurarak ve gerekli belgeleri sisteme yükleyerek online başvuru yapılabilir.
Başvuru Ücreti Ödemesi
Başvuru sürecinde, belirlenen bir başvuru ücreti ödenmesi gerekebilir. Bu ücret, başvurunun kabul edilmesi için gerekli bir adımdır ve genellikle banka havalesi veya online ödeme yöntemleri ile yapılabilir.
Belgelerin İncelenmesi
YÖK, başvurunun incelenmesi için gerekli belgeleri kontrol eder ve başvurunun uygunluğunu değerlendirir.
Sonuçların Bildirilmesi
Başvuru süreci tamamlandığında, başvuru sonuçları genellikle YÖK'ün web sitesi üzerinden ya da e-posta yoluyla başvuru sahibine bildirilir.
Denklik Belgesinin Alınması
Başvuru onaylandıysa, denklik belgesi alınır ve bu belge, yurt dışında alınan eğitim derecesinin Türkiye'deki eşdeğerini gösterir.
Yök Denklik Sorgulama
Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından sunulan Yök Denklik Sorgulama hizmeti, "https://okultanima.yok.gov.tr" adlı resmi web portalı aracılığıyla erişilebilir hâle getirilmiştir. Başvuruda bulunan bireyler, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaraları ve e-Devlet erişim şifreleri kullanarak söz konusu platform üzerinden denklik durumlarını ayrıntılı bir şekilde sorgulayabilirler.
Yök Denkliği Olan Üniversiteler
Aşağıda belirtilen sıralama listeleri, üniversitelerin global düzeydeki prestijini yansıtmakta olup, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından denklik değerlendirmeleri esnasında referans alınmaktadır. Eğer yurt dışında eğitim almayı planladığınız üniversite, bu listelerden herhangi birinde ilk 1000 sıralama içerisinde bulunuyorsa, aldığınız diploma için denklik başvurusu yapma hakkınız bulunmaktadır.
- shanghairanking
- urapcenter
- leidenranking
- 4icu
- timeshighereducation
- roundranking
- cwur
- topuniversities
- edurank
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından belirlenen denklik ilkelerine göre, global arenada ilk 1000 içerisinde sıralanan üniversitelerin diploması, otomatik olarak denklik kapsamında değerlendirilmektedir. Ancak ilk 1000 içerisinde yer almayan diğer üniversiteler için belirlenmiş spesifik önkosullar bulunmaktadır. Bu önkosulların detayları şu şekildedir:
Tıp Doktorluğu Programı Denklik Önkoşulu
Eğitiminize başlama yılında, ÖSYM tarafından gerçekleştirilen Yükseköğretim Kurumları Sınavı'na (YKS) katılım göstermiş ve Tıp Doktorluğu dalında ilk 40.000 sıralama arasında yer almanız gerekmektedir.
Hukuk Programı Denklik Önkoşulu
Eğitiminizin başlangıcında, ÖSYM'nin düzenlediği YKS sınavına girmiş ve Hukuk disiplinindeki sıralamada ilk 150.000 içinde bulunmanız zorunludur.
Mimarlık Programı Denklik Önkoşulu
Eğitime başladığınız yıl, YKS'ye katılarak Mimarlık disiplininde ilk 200.000 sıralama içerisinde olmanız beklenir.
Mühendislik Programı Denklik Önkoşulu
Başlangıç yılında YKS'ye katılıp, Mühendislik dalında ilk 240.000 sıralama arasında yer almanız gerekmektedir.
Diğer Akademik Alanlar için Denklik Önkoşulları
A) ÖSYM Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu'nda belirtilen diğer disiplinler için, Türkiye'deki ilgili programın son yerleşen öğrencisinin elde ettiği puan seviyesini yakalamış olmanız gerekmektedir.
B) Kılavuzda belirtilmeyen diğer akademik alanlarda, ön lisans programlarına başvuran adayların herhangi bir puan türünde minimum 150 puan, lisans programları için ise minimum 180 puan elde etmeleri zorunludur.
YÖK Denklik için Gerekli Belgeler
Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından denklik belgesi talebinde bulunan bireylerden istenen belge ve dokümanların listesi aşağıda detaylı olarak sıralanmıştır:
- Elektronik ortamda doldurulmuş ve onaylanmış denklik ön başvuru formu.
- Kişisel rıza beyanı.
- Başvuru sahibinin vatandaşı olduğu ülkeye ait resmi kimlik belgesinin fotokopisi.
- Tanıma veya denklik başvurusunda bulunulan yükseköğretim diploması veya resmi mezuniyet belgesinin orijinali.
- Eğitim süreci boyunca alınmış olan tüm derslere ait, saat/kredi detaylarını ve alınan notları içeren transkript.
- Avrupa Birliği üye ülkelerince verilmiş diplomalar için zorunlu olan Diploma Eki'nin orijinali.
- Eğer başvuru sahibi, eğitim sürecinde başka bir kurumdan ders transferi yapmış ise, bu derslere dair orijinal transkript.
- Bir ülkenin yükseköğretim kurumu çatısı altında, farklı bir ülkede eğitim veren bir birimden alınan diplomalar için, eğitimin gerçekleştiği ülkenin resmi makamlarınca verilmiş tanıma veya denklik belgesinin orijinali.
- Türkiye'nin üyesi olduğu uluslararası organizasyonların bünyesinde faaliyet gösteren eğitim kurumlarından alınan diplomalar için, söz konusu kurumun bulunduğu ülkenin yetkili organlarınca düzenlenen tanıma veya denklik belgesinin orijinali.
- Çift vatandaşlığa sahip bireylerin eğitim süreçlerinde bulunduğu ülkede ikamet ettiklerini kanıtlayan belge.
- Başvuru sahibinin yükseköğrenim süreci boyunca kullandığı pasaportların giriş ve çıkış tarihlerini içeren sayfalarının renkli fotokopisi.
- Yabancı uyruklu bireylerin, yükseköğrenim diploması denklik başvurusunda bulunma sebeplerini açıklayan yazılı beyan.
- Denklik başvurusunda talep edilen tüm belgelerin RENKLİ fotokopisi.
- Denklik başvuru ücretinin ödendiğini teyit eden banka dekontu.
- Başvuru sahiplerinin belirtilen belge ve dokümanları eksiksiz bir şekilde sunmaları, denklik başvurularının hızlı ve etkin bir şekilde sonuçlandırılması açısından büyük önem taşımaktadır.
YÖK Denkliği Hakkında Sık Sorulan Sorular
Yurt dışında alınan bir diploma için Yükseköğretim Kurulu (YÖK) denkliği almak, belirli aşamalardan oluşan bir süreçtir. Bu süreci başlatmak için yapılması gereken ilk adım, YÖK Denklik Web Sayfası üzerinden ön başvuru yapmaktır. Ön başvuru, e-Devlet üzerinden veya YÖK Denklik web sayfası üzerinden gerçekleştirilebilir. Ön başvurunun tamamlanmasından sonra, inceleme sürecine geçebilmek için yetkili makamla görüşmek üzere randevu almanız gerekmektedir. Randevu almak önemlidir çünkü randevusuz başvurular kabul edilmemektedir.
Denklik başvuru süreci şu adımlardan oluşmaktadır:
Başvuru ve Evrak Kontrolü: Ön başvurunun ardından hazırlanan başvuru evrakları, Tanıma ve Denklik Hizmetleri Daire Başkanlığına teslim edilir. Evraklar sistem üzerinden kontrol edildikten sonra başvuru tamamlanır.
DBYS Kaydı: Başvuru sahibinin, denklik başvurusuna ilişkin tüm işlemleri görebilmesi için dosya, Denklik Bilgi Yönetim Sistemi'ne (DBYS) kaydedilir.
Ön İnceleme İşlemleri: Diploma teyit işlemleri ve yurt dışı kalış süresinin hesaplanması.
İnceleme İşlemleri: Başvuru dosyasının akademik yönünden incelenmesi ve gerekirse ülkemizdeki bir yükseköğretim kurumundan akademik görüş talep edilmesi.
Kurul Öncesi İşlemler: Komisyon raporunun hazırlanması ve Tanıma ve Denklik Komisyonuna sunulması.
Kurul İşlemleri: Yükseköğretim Yürütme Kurulunun başvuru sahibinin denklik durumuna ilişkin nihai kararı vermesi.
T.C. kimlik numarası olan başvuru sahipleri için YÖK üzerinden online tanıma ve denklik ön başvurusu yapılabilir.T.C. kimlik numarası olmayan yabancı uyruklu başvuru sahipleri için de online başvuru imkanı bulunmaktadır.
Denklik başvurusu reddedildiğinde, başvuru sahiplerinin izlemesi gereken adımlar şunlardır:
Ret ve İade Gerekçeleri: Denklik talepleri, çeşitli nedenlerle ret edilebilir. Bunlar arasında akademik derecenin olmaması, örgün eğitim olmayıp açık öğretim olması, eğitim süresince yurt dışında kalış süresinin yetersiz olması, eğitim düzeyinin yetersiz olması gibi sebepler bulunabilir.
İtiraz Süreci: Ret kararına itiraz etmek isteyen başvuru sahipleri, kararın kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren belirli bir süre içinde itiraz başvurusunda bulunabilir. İtiraz süreci ve gereklilikleri hakkında detaylı bilgi almak için YÖK'ün ilgili bölümüyle iletişime geçmek önemlidir.
Evet, yurt dışında alınan lise diplomaları için Türkiye'de denklik belgesi almak genellikle gerekli. Bu belge, yurt dışında tamamlanan lise eğitiminin Türkiye'deki eğitim sistemine uygun olduğunu gösterir.
Türkiye'deki üniversitelere başvuru yapabilmek için, genellikle yurt dışı lise diplomalarının denkliğinin alınması gerekmektedir. Ancak, bazı üniversiteler veya özel programlar, denklik süreci tamamlanmadan önce geçici kayıt veya başvuruya izin verebilir. Bu nedenle, başvurulan üniversitenin kabul koşullarını kontrol etmek önemlidir.
Denklik işlemleri için genellikle noter tasdiki gerekir. Bu, sunulan belgelerin gerçekliğini ve doğruluğunu garanti altına almak için yapılır. Fakat kesin gereklilikler, işlemin türüne ve uygulanan kuruma göre değişebilir.
YÖK denkliği için tercüme edilmiş belgelerin gerekliliği de duruma bağlıdır. Eğer belgeler Türkçe dışında bir dildeyse, genellikle YÖK tarafından kabul edilen bir tercüman tarafından yapılmış resmi tercümeler gerekebilir. Bu, YÖK'ün belgeleri doğru bir şekilde değerlendirebilmesi için önemlidir.
YÖK (Yükseköğretim Kurulu) denklik işlemleri sırasında diploma aslının ibraz edilmesi gerekmektedir. Bu şart, hem lisans hem de yüksek lisans düzeyindeki başvurular için geçerlidir. Denklik başvurusu için gerekli belgeler arasında, denkliği talep edilen diploma veya mezuniyet belgesinin aslı ve bu belgelerin Türkiye Cumhuriyeti noterleri ya da Türkiye Cumhuriyeti dış temsilcilikleri tarafından onaylanmış Türkçe tercümeleri bulunmaktadır.
Lisans eğitimi Türkiye’de tamamlanmış ise, lisans diplomasının aslı veya onaylı sureti istenirken, yurtdışında tamamlanmış ise, YÖK tarafından düzenlenen lisans diploma denklik belgesinin aslı gerekmektedir. Yüksek lisans için de benzer şekilde, denkliği talep edilen diploma veya mezuniyet belgesinin aslı ve onaylı Türkçe tercümesi istenir.
YÖK denklik başvurusu için apostil şartı genellikle vardır. Apostil, bir ülkede düzenlenen resmi bir belgenin başka bir ülkede de tanınması için gerekli uluslararası bir onay damgasıdır. Bu, diploma ve diğer akademik belgelerin uluslararası geçerliliğini sağlamak amacıyla yapılır.
- Üniversite Adı ve Adresi: Eğitim alınan üniversitenin tam adı ve adresi.
- Fakülte ve Bölüm: Hangi fakülte ve bölümde eğitim alındığı.
- Diploma veya Geçici Mezuniyet Belgesi: Mezuniyeti gösteren resmi belge.
- Transkript: Dersler, notlar ve kredileri gösteren akademik transkript.
- Eğitim Süresi: Eğitimin başlangıç ve bitiş tarihleri.
- Eğitim Dili: Eğitimin verildiği dil.
YÖK denkliği reddedilmesi durumunda itiraz edilebilir. Bu süreç genellikle şöyle işler:
- İtiraz Süresi: Red kararının alındığı tarihten itibaren belirli bir süre içinde itiraz edilmesi gerekir.
- İtiraz Dilekçesi: İtirazın yazılı olarak ve gerekçeleriyle birlikte YÖK'e sunulması gerekmektedir.
- Ek Belgeler: İtirazda bulunurken, reddedilme sebeplerini çürütecek ek belgeler sunulabilir.
- Yeniden Değerlendirme: YÖK, itirazı ve sunulan belgeleri yeniden değerlendirerek kararını gözden geçirir.
Yurt dışında alınan uzaktan eğitim diplomaları için YÖK denklik süreci, belirli şartlar altında mümkündür. YÖK tarafından yapılan bir düzenleme ile tıp, hukuk, mühendislik, mimarlık, diş hekimliği, eczacılık, öğretmenlik ve Kurulun belirlediği klinik uygulaması olan sağlık alanlarından alınan diplomalar hariç olmak üzere, dünyanın önde gelen üniversite sıralamalarında ilk 400 içinde yer alan üniversitelerden alınan uzaktan eğitim diplomalarına Seviye ve Yeterlilik Belirleme Sistemi (SYBS) uygulanmaksızın denklik işlemi yapılabilir. Bu sıralamalar Academic Ranking of World Universities (ARWU), CWTS Leiden Ranking, QS World University Rankings, Times Higher Education (THE) World University Rankings ve University Ranking by Academic Performance (URAP) olarak belirlenmiştir.
Mezun olunan üniversitenin akreditasyonunun YÖK denklik sürecinde önemli olduğunu belirtmek gerekir. Denklik başvurusu için, diplomayı veren üniversitenin YÖK tarafından tanınmış olması gerekmektedir. YÖK tarafından tanınmayan üniversitelerden alınan diplomalar için denklik başvurusu yapılmasının mümkün olmadığını anlamak önemlidir. Yurt dışında okumak isteyen öğrencilerin, eğitim almayı düşündükleri üniversitenin YÖK tarafından tanınıp tanınmadığını önceden araştırmaları ve teyit etmeleri önerilmektedir.
YÖK denkliği alınmış bir diploma ile akademik kariyer yapılabilir mi konusunda ise, YÖK tarafından tanınan yurt dışı yükseköğretim kurumlarından ve programlarından alınan önlisans, lisans ve yüksek lisans diplomalarının Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarınca verilen aynı düzeydeki diplomalar ile eşdeğerliği tespit edilir. Bu eşdeğerlik, akademik kariyer yapma imkânı dahil olmak üzere, ilgili diploma ile yapılacak çeşitli akademik ve profesyonel faaliyetler için geçerlidir.
YÖK denklik başvurularında, belirli durumlarda Diploma Eki'nin (Diploma Supplement) ibraz edilmesi gerekmektedir. Özellikle, Avrupa Birliği üye ülkelerinden alınan diplomalar için Diploma Eki aslının sunulması isteniyor. Eğer aday, Diploma Eki'ni ibraz edemiyorsa, bu durumu açıklayan ve ilgili yükseköğretim kurumundan veya ilgili ülkenin yetkili makamlarından edinilecek bir belge talep ediliyor. Bu şart, hem lisans hem de yüksek lisans düzeyindeki başvurular için geçerlidir.
Yurt dışında alınan master ve doktora dereceleri için denklik başvurusunun yapılması, Türkiye'de bu derecelerin tanınması ve kullanılması açısından önemlidir. YÖK, yurt dışından alınan yükseköğretim diplomalarının denkliğinin sağlanması için çeşitli süreçler ve incelemeler gerçekleştirir. Bu süreçler, başvuru evraklarının kontrolünden, diploma teyit işlemlerine, akademik incelemeden, Yükseköğretim Yürütme Kurulu tarafından verilen nihai karara kadar uzanmaktadır. Başvuru sahipleri, bu süreçlerde diploma ve diğer akademik belgelerin asıllarını ve onaylı Türkçe tercümelerini sunmalıdırlar. Denklik işlemleri, adayın eğitim aldığı ülkenin eğitim sistemine, öğrenim süresine ve alınan derecenin niteliğine bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.
Transkriptin denklik başvurusunda nasıl sunulması gerektiği konusunda, başvuru yaparken transkriptin aslının ve Türkiye Cumhuriyeti noterleri ya da Türkiye Cumhuriyeti dış temsilcilikleri tarafından onaylanmış Türkçe tercümesinin sunulması gerekmektedir. Bu, öğrencinin yükseköğretim süresince aldığı tüm dersleri, ders saatlerini/kredilerini ve ders notlarını gösteren bir belgedir ve başvuru sürecinde önemli bir rol oynamaktadır.
